Antykoncepcja hormonalna- bezpieczeństwo w Twoich rękach
Każda Kobieta powinna dbać o własne zdrowie, jak również komfort psychiczny w każdym aspekcie swojego życia. Bardzo dużą popularnością i często spotykaną praktyką jest stosowanie antykoncepcji hormonalnej. Jakie można wyróżnić rodzaje antykoncepcji hormonalnej można wyróżnić? Czy takie terapie są bezpieczne czy może szkodliwe dla zdrowia? Jak właściwie stosuje się terapię z antykoncepcją hormonalną? Skorzystaj z naszych usług medycznych Klikmed i ciesz się z życia każdego dnia!
Antykoncepcja hormonalna- najważniejsze informacje
Antykoncepcja hormonalna to farmakologiczny, skuteczny i wygodny sposób, by uniknąć niechcianej ciąży. Jednocześnie umożliwia pełnie życia seksualnego. Podkreślenia wymaga, że wiele Pacjentek traktuje antykoncepcję hormonalną jedynie jako leki stosowane w celu ochrony przed zapłodnieniem. Co jeszcze daje antykoncepcja hormonalna? Są to specjalistyczne wyroby medyczne, które niejednokrotnie zalecane są dla Pacjentek z różnymi chorobami i problemami hormonalnymi, takimi jak np.:
- zespół policystycznych jajników (PCOS),
- hirsutyzm,
- łysienie androgenowe,
- endometrioza,
- obfite miesiączki z silnymi dolegliwości bólowymi,
- nieregularne cykle,
- trądzik hormonalny,
- zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS),
- wrodzona hiperplazja nadnerczy
i wiele innych. Nic więc dziwnego, że niejednokrotnie antykoncepcja hormonalna to skuteczny sposób na walkę z różnymi dolegliwościami zdrowotnymi.
Działanie antykoncepcji hormonalnej
Jak działa antykoncepcja? To zależy od wybranego rodzaju zabezpieczeń. Tabletki antykoncepcyjne swoje działanie opierają na wykorzystaniu działania syntetycznych hormonów płciowych (tzw.gestagenów). W przypadku antykoncepcji hormonalnej dwuskładnikowej dodawane są także estrogeny. Ich rolą jest wzmocnienie działania gestagenów. Dodatkowo estrogeny kontrolują również występowanie krwawień z macicy.
Należy zaznaczyć, że właściwości syntetycznych hormonów hamują owulację. Do istotnych cech należy zmniejszenie przepuszczalnoścu śluzu szyjkowego dla męskich plemników. Zaobserwować można również zmiany w obrębie endometrium. Gestageny hamują również perystaltykę jajowodów.
W wyniku takich działań implantacja zarodka jest znacząco utrudniona, co zmniejsza ryzyko zajścia w ciążę. Co ciekawe, nie w każdym przypadku antykoncepcja hormonalna wywołuje zahamowanie owulacji, przez co występują nieregularne plamienia albo krwawienia.
Należy zapamiętać, że stosowanie antykoncepcji hormonalnej nie uchroni przed chorobami płciowymi. W tym celu zalecane jest stosowanie prezerwatyw- to jedyna skuteczna ochrona.
Jak właściwie stosować doustną antykoncepcję hormonalną?
Przy stosowaniu tabletek antykoncepcyjnych należy dbać o terminowość ich zażycia. Już przesunięcie połknięcia tabletki nawet o kilka godzin może spowodować mocne osłabienie działania.
Ile musi upłynąć, aby zadziałała antykoncepcja hormonalna? Doustne środki antykoncepcyjne, zaczną działać na hormony kobiece już w cyklu, w którym zostały przyjęte. Co jednak bardzo ważne, antykoncepcja hormonalna musi zostać przyjęta do 5 dnia liczonego od rozpoczęcia miesiączki. A co, jeśli np. zażyjemy pierwszą tabletkę hormonalną w 9 dniu cyklu? W takim przypadku podczas pierwszego cyklu (opakowania) stosowania tabletek antykoncepcyjnych, należy używać dodatkowego zabezpieczenia w postaci prezerwatywy.
Rodzaje dostępnych środków antykoncepcyjnych
Antykoncepcja hormonalna nie występuje tylko w formie tabletek. Można wyróżnić kilka powszechnie stosowanych rodzajów terapii:
- doustna antykoncepcja hormonalna (jednoskładnikowa i dwuskładnikowa),
- antykoncepcyjna spirala hormonalna (wkładki wewnątrzmaciczne),
- Krążki dopochwowe,
- implanty podskórne jako antykoncepcja hormonalna,
- plastry antykoncepcyjne,
- zastrzyki hormonalne,
Najczęściej wybierana jest doustna antykoncepcja hormonalna. Wyróżnia się tabletki:
- monofazowe (zawierają identyczną dawkę estrogenu i gestagenu),
- dwufazowe (zawierają zmienne dawki hormonów w dwóch częściach),
- trójfazowe (zawierają zmienne dawki hormonów w trzech częściach).
Kolejny znany rodzaj antykoncepcji hormonalnej są plastry. Jeden plaster antykoncepcyjny przyklejony na ciele działa przez 7 dni. Żeby mówić o właściwym stosowaniu plastrów należy odbyć kolejno 7 dni przerwy, by móc nakleić kolejny. Wygodna w użyciu antykoncepcja może być umiejscowiona w dowolnej części ciała oprócz piersi.
Kolejnym rodzajem jest antykoncepcyjna spirala hormonalna. Inaczej zwana jako wkładka wewnątrzmaciczna. To jedna z najbardziej skutecznych metod zabezpieczenia. Ma kształt literki “T”, zakładana jest przez lekarza specjalistę bezpośrednio do jamy macicy. Niektóre modele spirali dodatkowo uwalniają jony miedzi oraz lewonorgestrel. Co ważne, jest to antykoncepcja hormonalna niewyczuwalna w codziennej egzystencji. Nie powoduje dyskomfortu również podczas odbycia stosunku seksualnego.
Kolejnym rodzajem zabezpieczenia przed ciążą jest krążek dopochwowy. Inaczej zwany jako ring dopochwowy. Jest to elastyczny krążek umieszczony bezpośrednio w pochwie. Można go samodzielnie zakładać, a także w razie konieczności zdejmować. Ochrona trwa przez 21 dni, po czym należy wyjąć ring w celu krwawienia (wywołania miesiączki).
Nowoczesną antykoncepcją hormonalną są implanty podskórne. To metoda zabezpieczenia na długi czas- jeden implant działa nawet 3 lata. Innowacyjne implanty są wszczepiane w ramię (10 cm od łokcia). Co jeszcze Kobieta powinna wiedzieć o implantach? Stanowią doskonałą alternatywę antykoncepcji hormonalnej dla Pacjentek, które nie mogą wdrożyć stosowania tabletek antykoncepcyjnych typu dwuskładnikowego.
Ostatnim rodzajem antykoncepcji hormonalnej są zastrzyki. Domięśniowo podaje się Pacjentce jeden z gestagenów. Zastrzyk wykonywany jest raz na 3 miesiące. Czy występują skutki uboczne takiej antykoncepcji hormonalnej? Przede wszystkim czas. Żeby powrócić do pełnej płodności należy w niektórych przypadkach czekać nawet rok. Co więcej, jeśli przyjmiemy zastrzyk nie da odwrócić się działania antykoncepcji.
Odstawienie antykoncepcji hormonalnej
Jak poprawnie rozpocząć odstawienie antykoncepcji hormonalnej? To ważne zagadnienie dla Kobiet, które planują rozpocząć starania o zajście w ciążę, bądź zakończenia terapii hormonalnej. Jeśli stosowana jest terapia doustnej antykoncepcji hormonalnej należy zakończyć przyjmowanie wraz z zakończeniem konkretnego blistra.
Skutki uboczne terapii hormonalnych
Antykoncepcja hormonalna wprowadza do życia Pacjentek wiele zalet, w tym pozwala na skuteczną ochronę przed ciążą, a także niejednokrotnie stabilizuje całą gospodarkę hormonalną Pacjentek. Niestety jak wiele innych leków wywołuje także skutki uboczne.Jakie skutki antykoncepcji można wskazać? Przede wszystkim Kobieta decydująca się na zabezpieczenie hormonami, zwłaszcza w początkowym okresie, kiedy organizm nie przyzwyczai się do nowych leków, może odczuwać ból głowy, obserwować silne nudności, a także wahania nastroju albo ogólne pogorszenie samopoczucia. Może również występować senność i zmęczenie. Po kilku dniach od pierwszego zażycia tabletek z hormonami może wystąpić również tkliwość piersi. Kolejny możliwy objaw to nieregularne krwawienia albo plamienia, które wystąpią oprócz tzw. krwawienia z odstawienia.
Wyróżnić można także skutki uboczne związane z wielomiesięcznym stosowaniem terapii hormonalnej. Może pojawić się wówczas pojawić przyrost masy ciała czy wypadanie włosów.
Do dotkliwych skutków ubocznych zażywania antykoncepcji hormonalnej wiele kobiet zalicza obniżone libido. Wynika to z wpływu hormonów na poziom produkcji testosteronu oraz zmiany w neurochemii mózgu.
Jakie są skutki uboczne wkładki hormonalnej? To szczególny rodzaj antykoncepcji. W pierwszych miesiącach od założenia mogą pojawić się bóle podbrzusza, nieregularne krwawienia. Rzadko kiedy pojawią się cysty jajników, a jeśli już, to są łagodne i znikają samoistnie.
Należy pamiętać, że antykoncepcja hormonalna może wywołać poważne skutki zdrowotne. Jednak badania wskazują, że współczynnik ryzyka wystąpienia takich poważnych objawów jest niski. Chodzi przede wszystkim o ryzyko zakrzepicy, nadciśnienia tętniczego krwi czy występowania nowotworów. Jednak warto mieć na uwadze, że będąc pod stałą kontrolą lekarza, stosując właściwie dopasowaną antykoncepcję hormonalną, ryzyko wystąpienia tak poważnych skutków jest naprawdę minimalne. Dzisiejsze środki farmakologiczne to nowoczesne rozwiązania, które nijak mają się do antykoncepcji z lat 80- tych. Niezliczona ilość Kobiet na całym świecie stosuje antykoncepcję hormonalną, bez żadnych efektów ubocznych.
Przeciwwskazania
Lekarze specjaliści wymieniają kilka sytuacji, w których należy powstrzymać się od zażywania środków antykoncepcyjnych. Zdecydowanie są to:
- Przebyty zawał albo udar mózgu,
- Choroby nowotworowe,
- Ciąża,
- Trombofilia,
- Przewlekłe choroby wątroby,
- Nadciśnienie tętnicze krwi (nieunormowane farmakologicznie),
- Choroby zakrzepowe,
- Choroba niedokrwienia serca,
- Cukrzyca (z powikłaniami narządowymi),
- Układowy toczeń rumieniowaty.
Lekarze wskazują, kiedy antykoncepcja hormonalna dla młodych dziewczyn będzie bezpieczna. Pierwsza antykoncepcja hormonalna powinna być wdrożona najwcześniej od 16 roku życia. W Polsce jest to również uregulowane przepisami prawa. Jednak aż do ukończenia przez Pacjentkę 18 roku życia, należy uzyskać zgodę Rodzica albo opiekuna prawnego. Dodatkowo badania naukowe wskazują, że stosowanie antykoncepcji hormonalnej u młodych Pacjentek, powinno rozpocząć się co najmniej 2- 3 lata od momentu wystąpienia pierwszej miesiączki.
A jak wygląda zależność karmienia piersią i antykoncepcji hormonalnej? Lekarze wskazują, że w przypadku karmienia dziecka nie ma przeciwwskazań aby Kobieta zażywała jednoskładnikową antykoncepcję hormonalną. Bezinwazyjny dla dziecka będzie także zastrzyk hormonalny. Są więc dostępne metody, aby skutecznie zabezpieczać się przed ciążą także w trakcie karmienia piersią. Mitem jest, że czas połogu, karmienia i laktacji to okres, w którym Kobieta nie zajdzie jeszcze w ciążę. Po porodzie, nawet w sytuacji, gdy Kobieta nie powróciła do normalnego miesiączkowania, może zajść w kolejną ciążę.
“Tabletka po” a antykoncepcja hormonalna
Czy “Tabletka po” i terapia antykoncepcji hormonalnej to to samo? Należy jasno podkreślić, że są to dwa, zupełnie inne środki farmakologiczne. Na czym polega różnica?
“Tabletka po” jest stosowana po stosunku, w przypadku ryzyka niechcianego zapłodnienia. Najczęściej stosowana przy pęknięciu prezerwatywy, a także po stosunku seksualnym bez żadnych zabezpieczeń. Jej działanie polega na zahamowaniu albo opóźnieniu wystąpienia owulacji. Co bardzo ważne, “tabletka po” nie jest środkiem poronnym i nie zadziała jeśli doszło już do zagnieżdżenia zarodka. Powinna być zażyta w możliwie najkrótszym czasie od stosunku. Jest to środek jednorazowy.
Antykoncepcja hormonalna to z kolei regularne, codzienne zażywanie hormonów, by zapewnić sobie stałą ochronę przed ciążą czy uregulowanie gospodarki hormonalnej.
Zioła a antykoncepcja hormonalna
Czy zioła mogą zastąpić antykoncepcję hormonalną? Niestety naturalne środki nie mają takich właściwości jak środki farmakologiczne. Co bardzo ważne, niektóre zioła mogą znacząco osłabiać działanie antykoncepcji hormonalnej. Przede wszystkim należy unikać stosowania:
- Dziurawca zwyczajnego,
- Karczochów,
- Żeń- szenia,
- Lukrecji.
To zioła, których nie należy spożywać w czasie trwania terapii hormonalnej.
Umów swoją konsultację online w Klikmed
Potrzebujesz antykoncepcji hormonalnej? A może borykasz się z wątpliwościami, dolegliwościami i chcesz otrzymać profesjonalne wsparcie doświadczonego specjalisty? Jeśli tak, już dziś umów swoją wizytę online w Klikmed. W kilku krokach, bez straty czasu, możesz umówić teleporadę z lekarzem. Po pierwsze zarejestruj się w systemie, podają swojej dane, które umożliwią weryfikację czy wystawienie e- recepty, jeśli lekarz uzna wdrożenie leczenia farmakologicznego za zasadne. Po drugie wybierz termin, w którym będziesz chciał skontaktować się ze specjalistą. To cała procedura, aby bez wychodzenia z domu otrzymać leki czy móc porozmawiać z lekarzem o swoim zdrowiu.
FAQ- najczęstsze pytania o antykoncepcję
1.Jaka forma antykoncepcji hormonalnej będzie najlepsza?
Antykoncepcja hormonalna powinna zostać dopasowana do indywidualnych potrzeb Pacjentki, a także jej stanu zdrowia. Uwzględnić należy również przeciwwskazania do stosowania dla każdej Kobiety. Nie da się udzielić jednoznacznej odpowiedzi na takie pytanie.
2.Czy stosowanie antykoncepcji hormonalnej jest szkodliwe?
Nie, stosowanie antykoncepcja hormonalna zgodnie z zaleceniami i pod kontrolą lekarza, w zdecydowanej większości przypadków nie stanowi żadnej szkodliwości dla zdrowia. Jedynie tabletki hormonalne mogą zwiększać ryzyko zakrzepicy.
3.Czy antykoncepcja hormonalna opóźnia menopauzę?
Nie, nauka nie ma badań medycznych, które potwierdzają wpływ antykoncepcji hormonalnej na wystąpienie menopauzy. Antykoncepcja może jedynie skutecznie maskować objawy wystąpienia menopauzy poprzez obecność tzw. krwawienia z odstawienia.
4.Jaka antykoncepcja jest w 100% skuteczna?
Lekarze specjaliści opierając się na wskaźniku Pearla jasno wskazują, że najwyższą skuteczność wykazuje antykoncepcja hormonalna w postaci wkładek domacicznych, implantów podskórnych oraz tabletek dwuskładnikowych.
5. Jakie są skutki uboczne terapii hormonalnej?
Terapia hormonalna u każdej Pacjentki może wywołać odmienne skutki. Od lekkich- ból głowy, gorsze samopoczucie, aż po cięższe choroby przewlekłe. Jednak skutki uboczne zdarzają się w dzisiejszych czasach bardzo rzadko.
6. Czy antykoncepcja hormonalna może być stosowana przez długi czas?
Będąc pod stałą kontrolą i nadzorem lekarza specjalisty, terapia może być stosowana przez wiele lat. Należy jednak wykonywać cytologię szyjki macicy, a także USG dopochwowe u ginekologa, przynajmniej raz na 6 miesięcy. Taka profilaktyka na stałą kontrolę zdrowia, jak również ocenę wpływu zażywanych hormonów.