Jeśli w jelitach gromadzi się zbyt duża ilości bakterii, wówczas mówimy o występowaniu SIBO, czyli zespole rozrostu bakteryjnego. Poznaj przyczyny dolegliwość i metody jej leczenia.
Co to za choroba?
Zdrowa osoba w swoim jelicie cienkim posiada niewielką ilość bakterii. W jelicie grubym natomiast znajduje się znaczny przerost zdrowej i pożytecznej flory bakteryjnej.
Choroba SIBO diagnozowana jest w przypadku, gdy bakterie w jelicie cienkim prowadzą do zaburzenia całej równowagi w ustroju pokarmowym
Przyczyny
Za główną przyczynę SIBO upatruję się nieprawidłowości w budowie jelita cienkiego, a także nieprawidłową perystaltykę. Dodatkowo nie bez znaczenia pozostają także choroby ogólnoustrojowe, które wpływają na niedobory odporności.
Osoby znajdujące się w grupie podwyższonego ryzyka
Można wymienić kilka czynników, które znacznie zwiększają ryzyko wystąpienia choroby SIBO. Przede wszystkim szczególnie narażone są osoby, które wykazują nieprawidłowości w budowie przewodu pokarmowego. Mówiąc konkretnie, jest to np. obecność uchyłków albo zrostów, które powstały po operacjach. Ryzyko zwiększają także zaburzenia w obszarze perystaltyki jelit. Do tej grupy zalicza się zespół jelita drażliwego.
Pacjenci, którzy przewlekle zażywają leki, głównie medykamenty opioidowe. Należą do nich leki przeciwbólowe, jak również środki, których zadaniem jest hamowanie wydzielania soku żołądkowego.
Występowanie niektórych chorób przewlekłych także wzmaga ryzyko występowania SIBO. Należy do nich zapaleńców trzustki o charakterze przewlekłym, mukowiscydoza czy niedoczynność tarczycy.
Objawy
SIBO nie wykazuje jednoznacznych objawów. Często może być mylone z innymi dolegliwościami. Jeśli występuje przez długi czas, może prowadzić do znaczącej utraty wagi, anemii czy poważnych zaburzeń koncentracji. Co ważne, SIBO wykazuje upośledzenia związane z procesem trawienia oraz wchłaniania składników odżywczych. U wielu Pacjentów pojawia się tzw. biegunka tłuszczowa. Dodatkowe objawy to m.in.:
- Zaparcia,
- Ciągle uczucie pełności, nawet pomimo małej ilości spożywanego jedzenia,
- Ciągłe, przewlekłe wzdęcia,
- Chudnięcie bez widocznych zmian w diecie albo aktywności,
- Słabsze kości (niski poziom wapnia oraz witaminy D),
- Niewyraźne widzenie po zmroku, tzw. kurza ślepota.
W badaniach laboratoryjnych widoczna jest także niedokrwistość megaloblastyczna. Jest ona wywołana przez zanurzone, zmniejszone wchłanianie do krwi witaminy B12.
Diagnostyka
Jakie badania na SIBO należy wykonać? Przede wszystkim należy umówić własną wizytę lekarską, będąc pod stałą kontrolą medyka. Niestety medycynie nie udało się stworzyć jednego testu na SIBO. Żeby zbadać, czy w jelicie cienkim nagromadziło się zbyt wiele bakterii, wykonywany jest oddechowy test wodorowo- metanowy. Badanie polega na pomiarze ilości tych związków w wydychanym przez Pacjenta powietrzu. Badanie wykonuje się przed oraz po podaniu glukozy albo lactitolu. Co ważne, badanie musi być wykonane na czczo, a Pacjent przed nie może palić papierosów.
Oprócz tego wykonuje się badanie obrazowe – RTG przewodu pokarmowego. Pomocne jest także sprawdzenie, czy w kale nie znajduje się tłuszcz.
Leczenie
Leczenie SIBO ma jeden cel – pełne przywrócenie równowagi flory bakteryjnej w przewodzie pokarmowym. W pierwszym kroku należy wyeliminować przyczynę, np. lek wywołujący dolegliwość. Warto z chirurgiem wykonać konsultacje, czy można skorygować wady budowy układu pokarmowego. Najczęściej stosuje się antybiotykoterapię (przeważnie rifaksyminę). Pomocniczo wdraża się leki zmniejszające objawy.
Należy także zadbać o właściwą dietę – FODMAP. Polega na ograniczeniu spożywania fermentujących cukrów.
Warto wdrożyć także suplementację preparatów z trójglicerydami o średniej długości łańcucha. To pozwala na pokrycie zapotrzebowania organizm na tłuszcz.
FAQ- najczęstsze pytania o SIBO
1.Jak wygląda stolec przy SIBO?
Stolec przybiera wygląd w zależności od rodzaju przerostu bakterii. Najczęściej jednak stolec jest półpłynny, pienisty oraz jasny.
2.Czego nie jeść przy SIBO?
Przy chorobie należy unikać węglowodanów i zbóż. Niewskazane są także owoce oraz nabiał.
3.Do kogo zgłosić się po pomoc?
Jeśli podejrzewasz u siebie SIBO, zwróć się do internisty. Zlecone badania zdiagnozują problem.
4.Czy choroba sama minie?
Nie, zawsze wymaga profesjonalnej pomocy medycznej. Bakterie w jelicie cienkim ciągle będą trawić niestrawione resztki pokarmu.
Bibliografia:
- World Health Organization (WHO). (2015). Bacterial Overgrowth of the Small Intestine: A Global Health Perspective. WHO,
- Czerniak, A., & Maślanka, M. (2021). Rola diety w leczeniu SIBO. Polskie Archiwum Medycyny Wewnętrznej, 131(1), 22-28.,
- Michałowska, I. (2020). Diagnostyka i leczenie SIBO u dorosłych i dzieci. Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia, 8(3), 112-118.